ઇન્ટરનેશનલ ઇન્ટેલેક્ચ્યુઅલ પ્રોપર્ટી ઇન્ડેક્સ એ યુએસ ચેમ્બર્સ ઓફ કોમર્સ દ્વારા સંકલિત વાર્ષિક અહેવાલ છે.
ઈન્ટરનેશનલ આઈપી ઈન્ડેક્સ, જેને ગ્લોબલ ઈનોવેશન પોલિસી સેન્ટર (જીઆઈપીસી) ઈન્ડેક્સ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક વાર્ષિક અહેવાલ છે જે દેશોને તેમની બૌદ્ધિક સંપદા (આઈપી) સુરક્ષા અને અમલીકરણના નિયમોના આધારે ક્રમાંકિત કરે છે. 2021ના અહેવાલમાં અભ્યાસમાં સમાવિષ્ટ 53 અર્થતંત્રોમાં ભારતને 40મું સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.
રિપોર્ટમાં પેટન્ટ, ટ્રેડમાર્ક અને કૉપિરાઇટ કાયદાઓ તેમજ તેમના અમલીકરણની પદ્ધતિઓ અને IP સંબંધિત આંતરરાષ્ટ્રીય સંધિઓ અને કરારોમાં જોડાણ સહિત IP રક્ષણ સંબંધિત વિવિધ પરિબળો પર દેશોનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું છે. અહેવાલમાં મજબૂત IP સુરક્ષાની આર્થિક અસર અને નવીનતા અને સર્જનાત્મકતાને પ્રોત્સાહન આપવામાં IPની ભૂમિકાને પણ ધ્યાનમાં લેવામાં આવી છે.
ભારતે વર્ષોથી તેના IP શાસનને મજબૂત બનાવવામાં થોડી પ્રગતિ કરી છે, પરંતુ તે હજુ પણ ઇન્ડેક્સમાં અન્ય ઘણા દેશો કરતાં પાછળ છે. કેટલાક ક્ષેત્રો જ્યાં ભારત પાસે સુધારણા માટે જગ્યા છે તેમાં તેના પેટન્ટ અને ટ્રેડમાર્ક કાયદાઓને મજબૂત કરવા, તેના અમલીકરણ મિકેનિઝમને વધારવું અને આંતરરાષ્ટ્રીય IP સંધિઓ અને કરારો સાથે તેની જોડાણ સુધારવાનો સમાવેશ થાય છે.
નવીનતા અને સર્જનાત્મકતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મજબૂત IP સુરક્ષા મહત્વપૂર્ણ છે, અને તેઓ દેશના આર્થિક વિકાસ અને વિકાસ પર પણ નોંધપાત્ર અસર કરી શકે છે. તેથી, ભારત માટે તેના IP શાસનમાં સુધારો કરવા અને નવીનતા અને વ્યાપાર વૃદ્ધિ માટે વધુ સાનુકૂળ વાતાવરણ બનાવવાના પ્રયાસો ચાલુ રાખવા જરૂરી છે.