તમે જાણો છો કે મન ગમે તેટલું જુસ્સાદાર હોય, પરંતુ 60 વર્ષની ઉંમર વટાવ્યા પછી જો તમે તમારી જાતને ચપળ અને મજબૂત માનતા હોવ તો તે ખોટું છે. હકીકતમાં, વધતી ઉંમર સાથે, શરીર એટલું મજબૂત અને ચપળ રહેતું નથી.
તમારું શરીર ઢાળ પર છે, જેના કારણે હાડકા અને સાંધા નબળા છે, પરંતુ ક્યારેક મનમાં એવો ભ્રમ રહે છે કે ‘હું આ કામ ચપટીમાં કરીશ’.
- અકસ્માતમાં પરિણામ અને શારીરિક નુકસાન! આ ઇજાઓ અસ્થિભંગથી માથાની ઇજાઓ સુધીની હોઈ શકે છે. એટલે કે ક્યારેક તે જીવલેણ પણ બની જાય છે. તેથી જેમને હંમેશા ઉતાવળમાં કામ કરવાની આદત હોય છે, તેઓ પોતાની આદત બદલી નાખે તે વધુ સારું રહેશે.
- ગૂંચવણમાં ન પડો, સાવચેત રહો કારણ કે હવે તમે પહેલા જેવા ચપળ નથી.
- નાની ભૂલ ક્યારેક મોટા નુકશાનનું કારણ બની જાય છે.
- સવારે ઉઠતાની સાથે જ પથારીમાંથી ઉઠશો નહિ, કારણ કે આંખો ખુલે છે પરંતુ શરીર અને નસોમાં લોહીનો પ્રવાહ સંપૂર્ણ સભાન અવસ્થામાં થતો નથી. તો પહેલા થોડીવાર બેડ પર બેસો અને સંપૂર્ણ સભાન થઈ જાઓ. બેસતી વખતે તમારા પગમાં સ્લીપર/ચપ્પલ રાખવાનો પ્રયાસ કરો અને ઊભા રહો ત્યારે ટેબલ અથવા કોઈપણ આધારને પકડીને ઊભા રહો. ઘણીવાર આ ઠોકર ખાવાનો અને પડવાનો સમય હોય છે.
- પડવાની મોટાભાગની ઘટનાઓ ફક્ત બાથરૂમ/વોશરૂમ અથવા ટોયલેટમાં જ બને છે. તમે એકલા રહો છો, તમારા જીવનસાથી સાથે કે સંયુક્ત કુટુંબમાં, તમે બાથરૂમમાં એકલા જ છો.
- જો તમે ઘરમાં એકલા રહો છો, તો વધુ સાવચેત રહો કારણ કે જો તમે પડ્યા પછી ઉભા ન થઈ શકો તો દરવાજો તોડવાથી જ મદદ તમારા સુધી પહોંચશે, તે પણ જ્યારે તમે સમયસર પડોશીને માહિતી મોકલી શકશો.
- બાથરૂમમાં પણ તમારી સાથે મોબાઈલ રાખવાનું યાદ રાખો જેથી તે જરૂરિયાત સમયે ઉપયોગી થઈ શકે.
- દેશી શૌચાલયને બદલે હંમેશા યુરોપિયન કોમોડ ટોયલેટનો ઉપયોગ કરો. જો નહીં, તો સમયસર બદલો, તે જરૂરી છે, જો હવે નહીં તો થોડા સમય પછી. જો શક્ય હોય તો, કોમોડની નજીક હેન્ડલ ઇન્સ્ટોલ કરો. નબળાઈની સ્થિતિમાં તેને પકડીને ઉઠવું જરૂરી બની જાય છે. બજારમાં પ્લાસ્ટિક વેક્યુમ હેન્ડલ્સ પણ ઉપલબ્ધ છે, જે ટાઇલ જેવી સરળ સપાટી પર ચોંટી જાય છે, પરંતુ દરેક વખતે ઉપયોગ કરતા પહેલા તેને ખેંચીને તપાસો.
- હંમેશા જરૂરી ઊંચા સ્ટૂલ પર બેસીને સ્નાન કરો.
- બાથરૂમના ફ્લોર પર રબરની સાદડી નાખવાની ખાતરી કરો જેથી કરીને તમે લપસવાનું ટાળી શકો.
- ભીના હાથે ક્યારેય ટાઈલ્ડ દિવાલનો સહારો ન લો, તમારો હાથ લપસતા જ તમે ‘ડિસ-બેલેન્સ’ને કારણે પડી શકો છો.
- કપાસની સાદડીઓ બાથરૂમની બહાર જ રાખો જે ભીના તળિયામાંથી પાણી શોષી લે છે. થોડી સેકન્ડો માટે તેના પર ઊભા રહો, પછી તમારા પગને ફ્લોર પર મૂકો, તે પણ કાળજીપૂર્વક.
- ભલે તે અન્ડરગાર્મેન્ટ હોય કે કપડાં, તેને ફક્ત તમારા ચેન્જ રૂમ અથવા બેડરૂમમાં જ પહેરો. ઉભા રહીને ક્યારેય અન્ડરવેર, પાયજામા કે પેન્ટ ન પહેરો.
- તમારા પગ હંમેશા દિવાલનો ટેકો લઈને અથવા બેસીને તેમના પગરખાંમાં મૂકો, પછી ઉભા થતાં પહેરો, નહીં તો અકસ્માત થઈ શકે છે.
- ક્યારેક સ્માર્ટનેસ ઉંચી કિંમતે આવે છે.
- તમારી રોજિંદી જરૂરિયાતની વસ્તુઓને નિશ્ચિત જગ્યાએ રાખવાની ટેવ પાડો, જેથી તેને સરળતાથી ઉપાડી શકાય અથવા શોધી શકાય.
- જો તમને ભૂલી જવાની આદત હોય તો ટેબલ કે દિવાલ પર જરૂરી વસ્તુઓનું લિસ્ટ લગાવો, ઘરની બહાર નીકળતી વખતે તેનું ધ્યાન રાખો, સરળતા રહેશે.
- જે દવાઓ દરરોજ લેવાની હોય છે, તેને પ્લાસ્ટિક પ્લાનરમાં રાખો, જેમાં અઠવાડિયાની દવાઓ જોડાયેલ બોક્સમાં દિવસ પ્રમાણે રાખવામાં આવે છે.
- ઘણીવાર મૂંઝવણ રહે છે કે દવાઓ લીધી છે કે ભૂલી ગઈ છે. આયોજક પાસેથી દવા લેવામાં કોઈ ભૂલ થશે નહીં.
- ઉપર અને નીચે સીડી પર જતી વખતે હંમેશા હેન્ડ્રેઇલનો ઉપયોગ કરો, ભલે તમે સક્ષમ હો, ખાસ કરીને ઓટોમેટિક સીડી પર.
ધ્યાનમાં રાખો કે તમારું શરીર હવે તમારા મનનો આજ્ઞાકારી સેવક નથી. - વધતી ઉંમરમાં, એવું કોઈ પણ કામ જે તમે હંમેશા કરતા રહ્યા છો, તેને રોકવું જોઈએ નહીં.
- ઓછામાં ઓછું તમારી જાતને લગતું કામ કરો.
- ઘરની બહાર જવાની ટેવ ન છોડો, રોજ સવારે પાર્કમાં જાવ, નાની-નાની કસરતો કરતા રહો. નહિંતર, તમે યોગ અને કસરતથી દૂર જશો અને શરીરના અંગોની પ્રવૃત્તિ અને લવચીકતા ઘટશે. દરેક ઋતુમાં થોડોક યોગ-પ્રાણાયામ કરતા રહો.*
- તમારું પાણી, ખોરાક, દવા વગેરે લો જેથી શરીરમાં પ્રવૃત્તિ જળવાઈ રહે.
- જ્યારે અત્યંત જરૂરી હોય ત્યારે જ અન્યની મદદ લેવી જોઈએ.
- જો ઘરમાં નાના બાળકો હોય તો તેમની સાથે વધુ સમય વિતાવો, પરંતુ તેમની સાથે વધારે વાત ન કરો.
- ધ્યાનમાં રાખો કે હવે તમારે દરેક સાથે એડજસ્ટ થવું પડશે અને દરેક વ્યક્તિ તમારી સાથે નથી.
- આને સમાયોજિત કરવા માટે, પછી ભલે તે મોટું કુટુંબ હોય, નાનું કુટુંબ હોય કે પત્ની/પતિ, મિત્ર, પાડોશી કે સમાજ.
હંમેશા એક મૂળભૂત મંત્રનો ઉપયોગ કરો.
- નોન એટલે મીઠું. ખોરાક પ્રત્યેના સ્વાદને નિયંત્રિત કરો.
- મૌન ઓછામાં ઓછું અને જ્યારે જરૂરી હોય ત્યારે જ બોલો.
- કોણ (જેમ કે કોણ આવ્યું, કોણ ગયું, કોણ ક્યાં છે, કોણ શું કરી રહ્યું છે) તમારી દખલગીરી ઓછી કરો.
કોઈ નહિ, મૌન, કોણ ના મૂળ મંત્રને જીવનમાં અમલમાં મૂકતા જ વૃદ્ધાવસ્થા ભગવાનનું વરદાન બની જશે, જેનો આનંદ બહુ ઓછા લોકો લઈ શકે છે.