ડાયાબિટીસ એક એવો રોગ છે જ નાનાથી લઇ ને મોટાઓમાં પણ જોવા મળે છે. બાળકોમાં ડાયાબિટીસ ન થાય તે માટે તેમને સક્રિય કાળજી રાખો.બાળકોનું વજન વધવા ન દો,તેમના આહારમાં પૂરતું ધ્યાન આપો તેમને જંક ફૂડથી દૂર રાખો અને તેમને બહાર રમવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો. તેમનો સ્ક્રીન ટાઈમ એટલે કે મોબાઈલ, ટીવી, કોમ્પ્યુટર જોવાનો સમય એક કે બે કલાકથી વધારે ન હોવો જોઈએ.
ડાયાબિટીસ એક એવી બીમારી છે જે દરેકની માણસની જીવન શૈલી અને અને ખાદ્ય પદાર્થોની ખોટી આદતોથી થાય છે.ખોટી આદત અને ખરાબ લાઈફ સ્ટાઇલના લીધે બાળકો પણ ડાયાબિટીસનો શિકાર બને છે. વધતી ઉંમરમાં ડાયાબિટીસનું જોખમ વધે છે, અગાઉના વર્ષોમાં ભારત સહિત દુનિયાભરમાં બાળકોમાં ટાઈપ-1 ડાયબિટીસ અને ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસની બીમારી વઘી રહી છે.
ડાયાબિટીસના ૨ પ્રકાર હોય છે. ટાઈપ ૧ અને ટાઈપ ૨.
બધા એવું કહે છે કે ડાયાબિટીસ માત્ર વૃદ્ધ લોકોને પ્રભાવિત કરે છે. પરંતુ હવે નાના બાળકો પણ આ બીમારીનો શિકાર બની રહ્યા છે. તેમાં મોટાભાગના કેસ ટાઈપ 2 ડાયાબિટીસના હોય છે. હવે ટાઈપ 2 ડાયાબિટીસ શરૂ થવાની સાચી ઉંમર કઈ તે જાણવું બહુ મુશ્કેલ છે. ડોક્ટરના મત અનુસાર 14 થી 20 વર્ષની ઉંમરના બાળકોમાં આ બીમારીથી સૌથી વધુ પ્રભાવિત થાય છે. અગાઉના 10 વર્ષમાં આ ઉંમરમાં લોકોમાં ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસના દર્દીની સંખ્યામાં ઘણો વધારો થયો છે. બાળકોમાં ડાયાબિટીસના બધા કેસમાં લગભગ 12 થી 25% ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસ હોય છે.
બાળકોમાં જંક ફૂડનું વધારે પડતું સેવન કરવાથી, સાથે અતિશય મોબાઈલ, ટીવી જોવાથી બાળકો ફિઝિકલ એક્ટિવિટીઝ નથી કરતા.તેનાથી બાળકોમાં સ્થૂળતા વધે છે. તેનાથી ડાયબિટીસના દર્દીઓની સંખ્યામાં વધારો થાય છે. પ્રેગ્નેન્ટ મહિલા સ્થૂળતાથી પરેશાન છે તો બાળક મોટું થાય ત્યારે ટાઈપ 2 ડાયાબિટીસનું જોખમ વધારે રહે છે.
એક રિપોર્ટ મુજબ દેશની 20 થી 70 વર્ષની ઉંમરની કુલ વસ્તીના 8.7% લોકો ડાયબિટીસથી પીડિત છે. આપણે જાણીએ છીએ કે આ બીમારી જીવન શૈલીને લગતી બીમારી છે પરંતુ હવે આ બીમારી મહામારી બની રહી છે. ડાયબિટીસ ઘણા કારણોથી થઇ શકે છે, તેથી છુટકારો મેળવવા માટે અલગ અલગ નુસખા અપનાવામાં આવે છે.
ઇન્ટરનેશનલ ફેડરેશનની રિપોર્ટ મુજબ વર્ષ 2019 સુધી ભારતમાં ડાયાબિટીસના 7.7 કરોડ દર્દી છે. આ સિવાય ભારત 20 થી 80 વર્ષના લોકોની ડાયાબિટીસ દર્દીની સંખ્યા બીજા નંબરે છે.જે ખોટી ખાવા પીવાની આદતો, ખરાબ લાઈફ સ્ટાઇલ, સ્થૂળતા અને પરિવારમાં કોઈને ડાયાબિટીસ હોઈ તો બાળકોને થવાની શક્યતા છે. બાળકોમાં ડાયાબિટીસની વૃદ્ધિ ત્યારે થાય છે જયારે શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં ઇન્સ્યુલિનનું ઉત્પાદન થયુ નથી.
બાળકોમાં ટાઈપ 1 ડાયાબિટીસ એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં બાળકોનું શરીર એક મહત્વપૂર્ણ હોર્મોન ઇન્સ્યુલિનનું ઉત્પાદન કરતા નથી. બાળકોમાં ટાઈપ 1 ડાયાબિટીસની કોઈ સારવાર નથી, પરંતુ આ કંટ્રોલ કરી શકાય છે, બાળકોમાં ટાઈપ 1 ડાયાબિટીસના લક્ષણ જેમકે વધારે તરસ લાગવી, વારંવાર પેશાબ લાગવો, ઉલ્ટી, આળસ આવવી અને વધારે ઊંઘ આવે તો બ્લડ સુગર ટેસ્ટ કરાવવો જોઈએ.
ટાઈપ 2 ડાયાબિટીસ વાળા બાળકોની સાર સંભાળ અને નિયંત્રણ ન કરવામાં આવે તો જીવને જોખમ રહે છે.બાળકોમાં બ્લડ શુગર લેવલ કંટ્રોલ કરવું ખુબજ જરૂરી છે. કેમ કે જો એવામાં 35 વર્ષની ઉંમરમાં જોખમ પેદા થઇ શકે છે અને આ તેમના જીવનને પ્રભાવિત કરી શકે છે, જો તમે બાળકોમાં ડાયાબિટીસથી બચાવવા માંગો છો તો આ વાતોનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.
બાળકોને હંમેશા સક્રિય રાખવા જેમ કે રમવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા,બાળકોના ખાવા પીવા પર ધ્યાન આપવું અને જંક ફૂડનું સેવન કરવા પર રોક લગાવી જોઈએ,બાળકોનો સ્કિન ટાઈમ (મોબાઈલ, ટીવી, કપ્મ્યુટર જોવું) 1-2 કલાકથી વધારે ન હોવી જોઈએ.તેમજ બાળકોનું વજન વધવા દેવું જોઈએ નહિ.
