જયારે કિશોરાવસ્થા દરમિયાન પીરિયડ્સ શરૂ થાય છે, અને મેનોપોઝ સુધી તમારા પીરિયડ્સ કાયમ માટે બંધ થાય છે, તેના માટે ડૉક્ટર સમજાવે છે કે મહિલાઓએ તેમના માસિક સ્રાવનો ટ્રૅક રાખવો જરૂરી છે.
નિયમિત માસિક ચક્ર ૨૧ થી ૩૫ દિવસની વચ્ચે હોય છે.સ્ત્રીઓ ઘણી વખત તેમના પીરિયડ્સ ચાલુ થાય તેની પેહલા કે પીરિયડ્સ ચાલુ હોય ત્યારે અલગ અલગ લક્ષણો અનુભવે છે.સાથે તેણે ઉમેર્યું કે, “હોર્મોન્સનું સુમેળ પણ ભાગ ભજવે છે” જે દર મહિને મૂડ સ્વિંગનું કારણ બની શકે છે. અને તે શરીરને કેવી રીતે અસર કરે છે તેના માટે તમારા માસિક ચક્રને સમજવું જરૂરી છે.તે અત્યંત ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે – જેના માટે, ન્યુટ્રિશનિસ્ટ અનુષ્કાએ ઇન્સ્ટાગ્રામ પર પોતાની પોસ્ટ શેયર કરી હતી. જે નીચે પ્રમાણે છે,
ન્યૂસ્ટ્રીશનિસ્ટએ તેની ઇન્સ્ટાગ્રામ પોસ્ટને કેપ્શન આપ્યું હતું કે,“તમારું માસિક ચક્રનું મહત્વ રક્તસ્રાવ અને રક્તસ્રાવ સિવાય દિવસો કરતાં ઘણું વધારે છે. હોર્મોન્સ ચેન્જીસના લીધે મહિલાઓએ દર મહિને તેમને રોલર કોસ્ટર રાઈડનો અનુભવ કરવો પડે છે. તેથી આ પિરિયડ્સ સાઇકલને સમજવી ખુબજ અગત્યની બની જાય છે, આ માર્ગદર્શિકા તમને તમારા માસિક ચક્રને સમજવામાં મદદ કરવા માટે બનાવવામાં આવી છે. આ માહિતી 28-દિવસના ચક્ર પર આધારિત છે, પરંતુ તે દરેક સ્ત્રીઓમાં બદલાય છે.અમુક મહિલાઓને ૩૫ – દિવસના ચક્ર પણ હોય છે ત્યારે મહિલાઓએ પોતાની સાઇકલને સમજવા માટે અમુક પ્રકારની ટ્રેકિંગ સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
માસિક તબક્કો: દિવસ 1-7
આ ચક્ર તમારા માસિક સ્રાવના પહેલા દિવસથી શરૂ થાય છે. તે આંતરિક શિયાળાની ઋતુ તરીકે ઓળખાય છે. હોર્મોન્સ એસ્ટ્રોજન અને પ્રોજેસ્ટેરોન ઘટે છે, જે તીવ્ર થાકનું કારણ બની શકે છે. એનર્જી ઓછી હોવાથી તમને વધારે ઊંઘ અને આરામ કરવાની ઈચ્છા થાય છે.સાથે ખુબ બેચેની રહે છે. પરંતુ આ સમય તમારા લક્ષ્યોનું મૂલ્યાંકન કરવા, નવી સ્ટ્રેટેજી બનાવવા અને તેને રીવ્યુ કરવાનો ઉત્તમ સમય ગણાય છે.
ફોલિક્યુલર તબક્કો: દિવસ 8-13
માસિક સ્રાવ પૂરો થતાંની સાથે જ આ ચક્ર શરૂ થાય છે. તે આંતરિક વસંત ઋતુ તરીકે ઓળખાય છે.ઓવ્યુલેશન પહેલા એસ્ટ્રોજન ટોચ પર આવવાનું શરૂ કરે છે પરંતુ પ્રોજેસ્ટેરોન ઓછું રહે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન મહિલાઓ વધુ એનેર્જેટીક ફીલ કરે છે, કંઈક નવું શરૂ કરવા માટે આ યોગ્ય સમય છે. મેટાબોલિઝમ લેવલ ઓછું થઇ જાય છે અને મહિલાઓ વધુ ઇન્સ્યુલિન સંવેદનશીલ હોય છે.
ઓવ્યુલેટરી તબક્કો: દિવસ 14-21
બોડીમાં ફેલોપિયન ટ્યુબમાંથી એગ રિલીઝ થાય છે અને ગર્ભાશય તરફ જાય છે. તે આંતરિક ઉનાળાની ઋતુ તરીકે ઓળખાય છે. એસ્ટ્રોજન અને લ્યુટીનાઇઝિંગ બંને હોર્મોન એગને સ્ટિમ્યુલેટ કરવા માટે ટોચ પર છે. ઓવ્યુલેટ કરો તે પહેલાં જ ફેર્ટીલીટી ટોચ પર હોય છે. આ વખતે સેક્સ ડ્રાઈવ પીક પર હોય છે. એકંદરે એનેર્જી વધારે છે, અને તમે આત્મવિશ્વાસનો અનુભવો કરો છો.
લ્યુટેલ તબક્કો: દિવસ 22-28
આ તબક્કો ઓવ્યુલેશન પછી શરૂ થાય છે. તે ઇનર ફોલ છે. પ્રોજેસ્ટેરોન વધે છે, ફર્ટિલાઇઝર ગર્ભના આગમન માટે ગર્ભાશયને તૈયાર કરે છે. જો તમે ગર્ભવતી ન હો, તો એસ્ટ્રોજન અને પ્રોજેસ્ટેરોન ડ્રોપ થાય છે અને જેના કારણે માસિક સ્રાવ થાય છે. જેમ જેમ પ્રોજેસ્ટેરોન વધે છે અને તમારી એનર્જી ઓછી થતી જાય છે. મહિલાઓ આ સમયે મૂડ સ્વિંગ, ચિંતા અથવા ચીડિયાપણું અને ફૂડ ક્રેવિંગ અનુભવી શકે છે.
જો તમે પીરિયડ્સ સાઇકલના લક્ષણોના મૂળ કારણો જાણો છો, તો તમે વધુ સારી રીતે સમજી શકો છો. તમારા માસિક સ્ત્રાવ વિશે વાકેફ છે તો તેના આધારે તમે તમારા ચક્રના કયા તબક્કામાં છો તે પણ સમજી શકો છો. તમને વિવિધ જાતીય અનુભવો થઈ શકે છે, બ્લોટિંગ જેવું લાગે છે, માઈગ્રેન થઈ શકે છે, ખીલ થઇ શકે છે, પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ છે, વગેરે થઇ શકે છે. હકીકતમાં, ઘણી સ્ત્રીઓએ નોંધ્યું છે કે તેમના માસિક ચક્ર દ્વારા,તેમના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર પણ અસર થાય છે.
મહિલાઓની આગામી પીરિયડ્સ ક્યારે છે તે યાદ રાખવા માટે, તમે તમારા પીરિયડ્સની તારીખો ક્યાંક રેકોર્ડ કરી શકો છો. તકનીકી સુધારણાઓ સાથે, તમારા માસિક ચક્ર અથવા પીરિયડ્સને ટ્રૅક કરવાનું પણ ઘણું સરળ બન્યું છે. તે પરિપૂર્ણ કરવા માટે ફક્ત તમારા સ્માર્ટફોનમાં પીરિયડ ટ્રેકિંગ સોફ્ટવેર ડાઉનલોડ કરો.અથવા કૅલેન્ડરમાં તારીખ નોંધી રાખો.
દાખલા તરીકે, જો તમારા પિરિયડ 1 ફેબ્રુઆરીએ શરૂ થાય અને 5 ફેબ્રુઆરીએ પૂરો થાય,તો તમે 1 ફેબ્રુઆરીએ તમારા માસિક ચક્રની ગણતરી શરૂ કરો અને તમારા આગામી સમયગાળાની શરૂઆત સુધી ગણતરી કરો. પરિણામે, જો તમારો સમયગાળો ૨૮ ફેબ્રુઆરીએ થી શરૂ થાય છે અને તમારો છેલ્લો સમયગાળો 1 ફેબ્રુઆરીએ હતો, તો તમારું માસિક ચક્ર સરેરાશ 30 દિવસ સુધી ચાલે છે.ગણી વખત સ્ત્રીઓનો સરેરાશ ચક્ર ૩૫ દિવસનું પણ હોય છે.
